Czy fakt, że będąc cudzoziemcem, który chce żyć razem ze swoim partnerem w Polsce i nie pozostaje z tą osobą w formalnym związku małżeńskim, wpływa w znaczącym stopniu na możliwość legalizacji pobytu? Temat ten był już poruszany w artykule MyVisa dotyczącym związków małżeńskich, jednakże warto szerzej przyjrzeć się temu zagadnieniu z uwagi na fakt, iż co raz więcej osób żyje ze sobą w związkach nieformalnych.
Warto wspomnieć, że pobyt na terenie Polski można zalegalizować niezależnie czy partnerem jest ob. Polski, czy też cudzoziemiec.
Na wstępie warto podkreślić, iż polskie prawo nie uregulowało związków nieformalnych w sposób, w jaki reguluje małżeństwo, dlatego składając podanie o zezwolenie na pobyt uzasadnienie wniosku jako „pobyt z obywatelem RP” jest niewłaściwe i Urząd nie udzieli zezwolenia. Dla tego typu spraw jedną z możliwości legalizacji pobytu jest podstawa nazwana jako: „inne okoliczności”, ale polskie prawo przewiduje także udzielenia zezwolenia z uwzględnieniem art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, jednakże takie zezwolenie wymaga od ubiegającego się wykazania, że posiada:
W przypadku związku nieformalnego, aby uzyskać zezwolenie na pobyt czasowy należy spełnić przesłanki, które wylicza ustawa o cudzoziemcach. Wpierw należy złożyć kompletny wniosek podczas legalnego pobytu na terenie Polski. Ponadto, należy udokumentować fakt posiadania:
W razie braku jednego z ww. dokumentów Urząd odmówi udzielenia zezwolenia.
Co do zasady, w myśl polskiego prawa, stały partner życiowy nie jest klasyfikowany jako członek rodziny, dlatego np. na osobach prowadzących wspólne pożycie, które nie zawarły związku małżeńskiego, nie ciąży obowiązek alimentacyjny. Tym samym, chcąc udokumentować posiadanie stałego źródła dochodu, najbezpieczniej przedstawić w Urzędzie zawartą w obecności notariusza umowę renty, która potwierdzać będzie spełnienie przesłanki dochodowej. Ponadto Urząd zbada, czy partner posiada środki wystarczające na pokrycie wydatków związanych z ww. umową i nadal posiada środki na utrzymanie.
Urzędnik, prowadzący sprawę, może także zlecić odpowiednim służbom przeprowadzenie w miejscu zamieszkania wywiadu środowiskowego. W ten sposób zweryfikuje, fakt wspólnego zamieszkiwania oraz prowadzenia gospodarstwa domowego (powyższa procedura została szczegółowo opisana w naszym artykule opublikowanym na blogu MyVisa 9 października 2023). Ponadto Urząd może wezwać obu partnerów na przesłuchanie, nawet jeśli wywiad środowiskowy potwierdzi prowadzenie wspólnie gospodarstwa domowego.
Warto nadmienić, że zezwolenie na podstawie związku nieformalnego nie uprawnia do wykonywania pracy, bez posiadania zezwolenia na pracę w tym samym czasie, jeśli nie zachodzą okoliczności zwalniające z obowiązku jego posiadania, np. ukończenie polskich studiów stacjonarnych.
Mimo, że polskie prawo dopuszcza możliwość legalizacji pobytu w przypadku pozostawania w związku nieformalnym, to omawiany typ zezwolenia wymaga bardziej szczegółowego udokumentowania, niż w przypadku, gdy wnioskujemy o pobyt na podstawie małżeństwa. Ponadto, uprawnienia wynikające z podstawy nieformalnego wspólnego pożycia, są bez porównania mniejsze niż w wypadku pobytu z małżonkiem.
Należy też zwrócić uwagę, że Organ nie ma obowiązku udzielać zezwolenia na podstawie „innych okoliczności” zawsze, ale nawet po spełnieniu wszystkich przesłanek nadal dysponuje luzem decyzyjnym i nie musi przychylić się do podania. Urząd jest Obowiązany do wydania zezwolenia do wniosku złożonego na podstawie pielęgnowania życia rodzinnego w rozumieniu wspomnianej wyżej Europejskiej Konwencji.
Z uwagi na konieczność spełnienia wielu przesłanek warto zwrócić się do ekspertów, którzy pomogą prawidłowo wypełnić wniosek a także zweryfikują przygotowaną dokumentacje. W MyVisa jesteśmy do Państwa dyspozycji.
Autor: Jakub Stawski